Een lange weg slingert het kleine dorpje Nijbroek (Gelderland) uit. De met populieren omsloten straat leidt ons de polder in. ‘Weids’ is het eerste bijvoeglijke naamwoord dat in ons opkomt als we het uitzicht moeten beschrijven. We hebben een duidelijke bestemming. Aan deze weg is het bedrijf van Bart Logtenberg gelegen. We hebben een afspraak met hem gemaakt om zijn inzet voor een duurzame kalverhouderij te bekijken.
Als we bij de achterdeur zijn, komt Bart ons al tegemoet! “Ah! Mooi dat jullie er zijn!”. Achter hem hinkelt zijn zoon Sander op krukken, onfortuinlijk brak hij drie middenvoetsbeentjes. Sander is wel benieuwd naar het gesprek.
Met een kop koffie en een plak versgebakken cake in de hand, begint Bart te vertellen. “Jullie kwamen van de zuidkant aanrijden zeker? Dan hebben jullie het dak wel gezien hè?” Dat hebben we zeker. Het dak van de stal ligt vol zonnepanelen, 560 stuks maar liefst. “Met die zonnepanelen op het dak wek ik enorm veel op en minimaliseer ik het fossiel energiegebruik. Ik heb ook een zonneboiler, via het bedrijf G2 Energy. Hiermee kan ik zeker 40.000 kilo minder CO2-uitstoot per jaar realiseren.” Dat kun je vergelijken met de uitstoot van een gemiddelde auto die bijna zeven en een half keer de wereld rond heeft gereden.
Met de opgevangen zonne-energie wordt vloeistof verwarmd. Deze vloeistof transporteert de warmte door een buizenstelsel naar een voorraadvat, een boiler. Daar geven de buizen warmte af aan water. De warmte wordt gebruikt om de stal mee te verwarmen en zorgt dat het water voor de bereiding van kalvermelk altijd snel op temperatuur is. Eigenlijk een heel mooi, natuurlijk systeem, geven we Bart terug. “Zeker”, beaamt hij. “Ik probeer het altijd beter te doen. In de stal hangt bijvoorbeeld ook ledverlichting. Hiermee bespaar ik de helft op stroomgebruik.”
Bart Logtenberg geeft aan dat hij tevens voor een biologische luchtwasser heeft gekozen, zo’n drie jaar geleden. Geen systeem dat emissies aan de bron aanpakt, waar de laatste tijd veel over gesproken wordt. “Er zijn echter nog weinig brongerichte stalsystemen beschikbaar. Dit was voor mij toen de beste oplossing. Ik realiseer overigens ook mooie resultaten hoor”, zegt Bart ter verdediging. De biologische luchtwasser zorgt dat 85% minder ammoniakuitstoot wordt gerealiseerd. “Nu of binnenkort overschakelen op een ander systeem is vanuit afschrijving- en investeringsperspectief nog niet te doen.”
Kalverhouders willen best innoveren en nog duurzamer werken, maar het moet wel uitkunnen. - Bart Logtenberg
We gaan de stal in. Sander kruimelt achter ons aan. “Sander is ook begonnen”, zegt Bart tussen neus en lippen door. De 17-jarige blijkt sinds kort kalverhouder te zijn. Hij heeft een stal gehuurd en is bezig met zijn eerste ronde. “Al moet ik nu natuurlijk veel werk van hem overnemen”, grinnikt zijn vader, wijzend naar de met gips ingepakte voet van Sander. ‘’Heb je een wijze raad voor je ondernemende zoon?’’, vragen we hem. “Geld moet je uitgeven, zolang je het maar in je eigen bedrijf investeert.” Bart vervolgt: “Kalverhouders willen best innoveren en nog duurzamer werken, maar het moet wel uitkunnen. Het moet wel betaalbaar blijven. Daarom moet er een stabiel beleid komen waar je als ondernemer op kunt vertrouwen. Niet beleid dat met het seizoen mee verandert. Maar zeker moet je als ondernemer blijven investeren om te zorgen dat je lekker kunt werken en plezier kunt hebben in je vak.”
We lopen de stallen door en bekijken de boiler, de luchtwasser, de kalveren – kruisling Belgische Blauwen uit Nederland. Met een lach op zijn gezicht zegt Bart: “Als je mensen leert kennen, ga je van dieren houden.”
